Galeria zdjęć

Najstarsze drzewo w Świętokrzyskiem! Obok niego mają stanąć posągi polskich królów. Historia i ciekawostki

2024-10-16 8:20

W województwie świętokrzyskim rośnie jedno z czterech najstarszych drzew w Polsce. Od dziesięcioleci jest pomnikiem przyrody i dużą turystyczną atrakcją. Mowa o słynnym Dębie Bartku w podkieleckim Zagnańsku!

Spis treści

  1. Dąb Bartek w "pigułce"
  2. Słynny dąb świadkiem historii
  3. Inwestycja obok "Bartka"
  4. Posągi królów i tężnia
  5. Najstarsze drzewa w Polsce i na świecie

Najstarszym drzewem w Polsce jest Dąb Bartek w Zagnańsku. W latach międzywojennym szacowano, że ma nawet ponad tysiąc lat, ale według ostatnich badań (opisał je Cezary Pacyniak) liczy sobie niespełna 700 lat.

Dąb Bartek w "pigułce"

Znajduje się w Zagnańsku, przy ulicy Turystycznej, miedzy trasami krajowymi S7 i K74, przy drodze wojewódzkiej numer 750. Położony w malowniczej, otoczonej lasami miejscowości. Rośnie nad rzeką Bobrzą. To symbol tych okolic, wiele osób słysząc o Zagnańsku od razu kojarzy Bartka.

  • Gatunek – dąb szypułkowy
  • Obwód pnia przy ziemi – 13,40 m
  • Obwód pnia na wysokości 1,30 m – 9,85 m
  • Średnica na wysokości 1,30m – 3,14 m
  • Wysokość – 30,0 m
  • Wiek około 700 lat
  • Dąb Bartek - świadek historii

Słynny dąb świadkiem historii

Przed wiekami w okolicach dębu robotnicy przerabiali rudę na żelazo.

- Nad Bobrzą już w XVII wieku przerabiano w kuźnicach rudę na żelazo. W pobliżu słychać było dudnienie kół wodnych, poruszających miechy kuźnic w Kaniowie, Jasiowie.W XVIII w. rósł na terenie wójtostwa Bartków - Adamów, którego ziemie sięgały od Szałasów po Goleniawy na południe (był też młyn zwany „Bartek”). Przywilej na dożywotnią dzierżawę tego folwarku otrzymał w 1773 roku kapitan Jan Olszewski i jego siostrzenica Antonina – późniejsza żona kapitana Konstantego Konarskiego. Konarscy zbudowali niedaleko dębu „Bartka” drewniany dworek i budynki gospodarcze (1790r.). W latach 20-tych XIX wieku w czarci dworku mieściła się kancelaria Nadleśnictwo Samsonów, a wieczysta dzierżawa Konarskich skończyła się w 1827 roku. Prawdopodobnie w tym czasie posadzono drzewa liściaste i modrzewie, tworzące dziś zabytkową aleję - czytamy w opisie Bartka na stronie internetowej gminy www.zagnansk.pl. 

Jak czytamy dalej, tradycja utrzymuje, że na konarach dębu zostało powieszonych dwóch powstańców z 1863 roku. Walka z Rosjanami odbyła się 10 czerwca 1863 roku w Bobrzy. Zginęło wówczas kilkunastu powstańców na terenie gminy Samsonów.

Inwestycja obok "Bartka"

Obok Bartka powstaje budynek o powierzchni ponad 500 metrów kwadratowych, gdzie prowadzona będzie obsługa turystów.

- Znajdzie się tam między innymi sklep z pamiątkami, restauracja, być może uda się zorganizować Punkt Informacji Turystycznej. Będą także toalety - informował w rozmowie z serwisem kielce.eska.pl Wojciech Ślefarski, wójt gminy Zagnańsk.

Urząd będzie chciał wydzierżawić budynek prywatnemu przedsiębiorcy, jak dodaje włodarz, już teraz widać zainteresowanie firm, które czekają na koniec budowy i ogłoszenie przetargu.

Posągi królów i tężnia

- To jest uzupełnienie, zagospodarowanie tego atrakcyjnego terenu, o co od dawna, od 20-30 lat, zabiegali sami mieszkańcy. Odnowiony i uporządkowany będzie także parking, pojawią się osobne miejsca dla autokarów i samochodów osobowych a także dla rowerzystów - mówił wójt. Nowością ma być tężnia solankowa oraz cztery posągi królów polskich. Legenda głosi, że w tutejszych lasach na grubego zwierza polowali nasi średniowieczni monarchowie - Bolesław Chrobry i Bolesław Krzywousty.

Budynek, tężnia oraz wyżej wymienione atrakcje pochłoną w sumie niespełna osiem milionów złotych. Ma być oddany do użytku wiosną 2025 roku, na rozpoczęcie kolejnego sezonu turystycznego.

Gdzie dokładnie znajduje się Dąb Bartek? Sprawdź na mapie poniżej.

Najstarsze drzewa w Polsce i na świecie

  • Cis Henryk - Henryków Lubański (gmina Lubań) w województwie dolnośląskim, około 1200 lat
  • Dąb Bażyńskiego - Kadyny (gmina Tolkmicko) w województwie warmińsko-mazurskim, około 720 lat
  • Dąb Bartek - Zagnańsk w powiecie kieleckim (świętokrzyskie), około 700 lat
  • Dąb Bolko - Hniszów (gmina Ruda - Huta) w województwie lubelskim, około 650 lat

Na świecie najstarsza jest sosna - Drzewo Matuzalema. Rośnie w Górach Białych w Californii (USA), ma około 5000 lat.

Źródło: Avesnature

Jak dobrze znasz osiedla w Kielcach? Quiz nie tylko dla "Scyzoryków"!

Pytanie 1 z 10
Na którym kieleckim osiedlu znajduje się ulica Jana Karskiego?