Od lat potocznie nazywana jest po prostu "Sienkiewką", w nawiązaniu do swojego słynnego patrona. Imię Henryka Sienkiewicza, powieściopisarza, autora m.in. trylogii ("Ogniem i mieczem", "Potop", "Pan Wołodyjowski") i laureata nagrody nobla otrzymała w 1919 roku, tuż po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. Pisarz zmarł trzy lata wcześniej w Szwajcarii.
Na początku było... błoto
Historia tej ulicy jest jednak przynajmniej dwa razy dłuższa, bo jej zalążek zaczął tworzyć się jeszcze pod koniec XVII wieku. Przez ponad sto lat nie miała jednak twardej nawierzchni, przebiegała między budynkami mieszczan (dzisiejszy Rynek) a posiadłościami biskupów krakowskich (okolice obecnej ulicy Małej). Wiodła na zachód, do brzegów rzeki Silnicy.
W 1821 roku Marian Potocki wykonał plan zagospodarowania przestrzennego dla Kielc. Dzisiejsza ulica Sienkiewicza zaczynała się przy Placu Leonarda, biegła na zachód... donikąd. Już wtedy jednak w zamyśle miała prowadzić na tereny górnictwa i hutnictwa kruszcowego na Czarnowie i w Górkach Szczukowskich.
Pola i łąki w pobliżu
W 1823 roku otrzymała imię Konstantego Pawłowicza, Wielkiego Księcia Rosyjskiego, dowódcy armii Królestwa Polskiego. W XIX wieku została wybrukowana, kończyła się u zbiegu ulic Leśnej i Kapitulnej. Dopiero pod koniec tamtego stulecia powstała stacja kolejowa, do której biegła dzisiejsza Sienkiewicza. Wybudowano też mostek na Silnicy. Co ciekawe, na południe od niej, między ul. Czystą (dziś Paderewskiego) a Żelazną znajdowały się pola uprawne i łąki.
Ważne daty w historii ulicy Sienkiewicza
Najbardziej znana dziś ulica Kielc zmieniała się, najbardziej już na początku XXI wieku. Poniżej podajemy kilka ciekawostek i faktów historycznych.
- W czasie I wojny światowej administracja Austro-Węgier nazwała ulicę imieniem cesarza Franciszka Józefa.
- W 1919 roku, już po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, ulica otrzymała imię słynnego polskiego pisarza.
- W 2002 roku wyremontowano odcinek deptaka od ulicy Małej do Staszica. Uroczyście otworzył go ówczesny prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski.
- W 2003 roku zakończył się kolejny etap przebudowy ulicy, tym razem od Staszica do mostku nad Silnicą.
- W 2004 roku gotowy był już następny odcinek deptaka - od rzeki Silnicy do Paderewskiego a także wyżej - od Placu Moniuszki do Dużej. U zbiegu Sienkiewicza i Kapitulnej urządzono z kolei dzisiejszy Plac Artystów, sąsiadujący z Parkiem Miejskim im. Stanisława Staszica.
- 2006 rok, to koniec przebudowy ostatniego odcinka ulicy - od Paderewskiego (dawniej Buczka) do Żelaznej. W sumie roboty na "Sienkiewce" trwały przez około pięć lat.
"Sienkiewka" dziś
Obecna ulica ma ponad 1200 metrów, biegnie od Żelaznej (naprzeciwko dworca PKP) na wschód do Placu Moniuszki, gdzie znajduje się m.in. Kieleckie Centrum Kultury. Tam też mieści się pomnik Henryka Sienkiewicza, odsłonięty w 2010 roku. Wykonał go znany rzeźbiarz Gustaw Zemła. Ulicą biegnie czerwony szlak miejski z różnymi zabytkami Kielc.
Handel, usługi, gastronomia, restauracje i rozrywka - dziś głównie to cechuje ulicę Sienkiewicza, choć czasy nie są łatwe dla miejscowych przedsiębiorców (rosnące ceny, koszty, w tym czynszów za wynajem lokali). Oni sami od lat, zawsze wiosną, organizują cykl imprez zwany "Budzeniem Sienkiewki". W ten sposób zachęcają mieszkańców, ale też gości spoza Kielc, do korzystania z ich towarów, usług czy atrakcji. Ulica jest też miejscem licznych kiermaszy, zlotów food-trucków, festiwali artystów ulicznych, zlotów zabytkowych samochodów, tradycyjnie duże tłumy są tutaj pod koniec czerwca, w czasie Święta Kielc.
Jak zmieniała się najsłynniejsza ulica w mieście? Zobaczcie i porównajcie oglądając galerię zdjęć.
Sienkiewicza według sztucznej inteligencji
Nowoczesne technologie pozwalają także wyobrazić sobie, jak ulica Sienkiewicza w Kielcach mogłaby wyglądać w przyszłości! Taki obraz, przedstawiający fragment traktu w kierunku Placu Moniuszki wygenerowała sztuczna inteligencja. Zobaczcie i oceńcie, jak bardzo się różni oraz w czym przypomina rzeczywistą ulicę.
i
