Turystyka

Zapomniany szlak w Puszczy Świętokrzyskiej. Oddziały "Hubala" stoczyły tam bitwę z Niemcami

2025-04-01 16:40

Wilczy Bór, Świnia Góra - nazwy tych miejsc w Puszczy Świętokrzyskiej intrygują zapewne wielu turystów, miłośników pieszych wypraw. Jest także Polana Rosochy, gdzie 85 lat temu partyzanci Henryka Dobrzańskiego "Hubala" stoczyli zwycięską bitwę z niemieckim najeźdźcą.

Spis treści

  1. Z Bliżyna do Puszczy Świętokrzyskiej
  2. Słynny rezerwat na trasie
  3. Świnia Góra wita
  4. Bitwa pod Rosochami
  5. Tragiczne karty historii
  6. Rósł tutaj Dąb "Kapitan"

Leśne gęstwiny i miejsca pamięci historycznej - kto zdecyduje się na wędrówkę tym szlakiem, poczuje wyjątkowy klimat. To w tym miejscu przebiega granica gmin: Bliżyn i Zagnańsk oraz powiatów: skarżyskiego i kieleckiego. Masz wrażenie, jakby tutaj, w sercu Puszczy Świętokrzyskiej, czas się zatrzymał.

Z Bliżyna do Puszczy Świętokrzyskiej

To idealna trasa do wypraw pieszych, rowerowych czy nawet konnych. Można rozpocząć ją na ulicy Staszica w Bliżynie (odchodzi na południe od trasy krajowej numer 42 Skarżysko - Końskie). Ominiemy tereny dawnej Kieleckiej Fabryki Farb i Lakierów "Polifarb" (w czasie II wojny światowej działał tu niemiecki obóz jeniecki Hasag. Następnie kierujemy się na południe, w stronę miejscowości Jastrzębia i kontynuujemy wyprawę do rezerwatu Świnia Góra. Podziwiamy leśne krajobrazy, w których można się zakochać już przy pierwszej okazji.

Słynny rezerwat na trasie

Świnia Góra znajduje się na terenie Nadleśnictwa Suchedniów, administracyjnie w gminie Bliżyn (powiat skarżyski), ale w jej okolicach znajduje się już gmina Zagnańsk. To malownicze miejsce w samym sercu Puszczy Świętokrzyskiej. Leśnymi drogami możemy tu dojechać zarówno do wspomnianego Bliżyna jak też Suchedniowa (do leśnictwa Kruk), Sorbina czy Odrowążka (do powiatowej trasę Samsonów - Odrowąż), Szałasu a także do Jasiowa w gminie Zagnańsk.

Kiedy wreszcie dojedziemy do wspomnianego, mamy okazję zobaczyć kolejną atrakcję - Dęba Bartka. 

Gdzie dokładnie znajduje się Świnia Góra? Zobaczcie na mapie poniżej.

Świnia Góra wita

Świnia Góra znajduje się ponad 20 kilometrów od Skarżyska-Kamiennej i około 30 km od Kielc. Najlepiej na wycieczkę udać się tutaj rowerem, ale są też tacy, którzy preferują konne wyprawy. Świnia Góra ma swój urok o każdej porze, zarówno latem jak i zimą.

Rezerwat zajmuje powierzchnię ponad 50 hektarów, został utworzony w 1953 roku. Rosną tu liczne drzewa pomnikowe i rośliny rzadkie i prawnie chronione, między innymi:

  • goryczka wąskolistna,
  • pełnik alpejski,
  • kostrzewa czerwona,
  • kosaciec syberyjski,
  • "Wielką Jodłę" o obwodzie 4,15 metra, która zwyciężyła w „Konkursie na najgrubsze drzewo Lasów Państwowych u progu XXI wieku”,
  • klon jawor (duże odnogi o obwodzie 6,20 m),
  • buki pospolite (o obwodzie 3,75 m i 3,16 m),
  • modrzew polski (o obwodzie 4,28 m).

Bitwa pod Rosochami

Jednym z ciekawszych miejsc, jakie napotkamy w czasie wędrówki jest polana "Rosochy".

85 lat temu partyzanci pod dowództwem majora Henryka Dobrzańskiego "Hubala" stoczyli zwycięską bitwę z żołnierzami niemieckiego Wehrmachtu. W odwecie okupant dokonał strasznej pacyfikacji wsi Szałas. Do tamtych wydarzeń nawiązuje zresztą coroczny piknik kawaleryjski, który na Świniej Górze odbywa się zawsze wiosną. Tę imprezę organizuje gmina Bliżyn wspólnie z różnymi grupami rekonstrukcji historycznej.

Tragiczne karty historii

Przypomnijmy, wydzielony oddział Wojska Polskiego pod dowództwem "szalonego majora" stacjonował między innymi w tej części świętokrzyskiego na przełomie 1939 i 1940 roku.

- Przeciwko niewielkiemu oddziałowi Niemcy wystawili trzy pułki SS i trzy bataliony Wehrmachtu, łącznie 5-8 tysięcy ludzi. Na ugrupowanie mjr. Dobrzańskiego Niemcy uderzyli pod Huciskiem 30 marca 1940 r. Polacy zdołali wydostać się z okrążenia i odskoczyć w kierunku wsi Szałas koło Stąporkowa. Tam 1 kwietnia doszło do kolejnej walki z oddziałami Wehrmachtu. Starcia z Niemcami trwały jeszcze w trakcie odskoku w kierunku na Samsonów, nocą z 1 na 2 kwietnia (...) Poza zmaganiami z oddziałem zbrojnym Niemcy równolegle przystąpili do działań skierowanych przeciw ludności cywilnej, sprzyjającej polskiemu podziemiu. Od 30 marca do 11 kwietnia 1940 r. przeprowadzili pierwsze w Polsce i pierwsze w Europie akcje pacyfikacyjne. Ucierpiało 31 wsi... - czytamy w tekście Marka Jedynaka na stronie internetowej Instytutu Pamięci Narodowej.

Rósł tutaj Dąb "Kapitan"

- Szlak Zielony Janaszów – Jasiów – Dąb "Kapitan" – Polana Rosochy – rezerwat Świnia Góra – Piekło Dalejowskie – Wojtyniów – Bliżyn ma 22 kilometry i rozpoczyna się w Janaszowie na skrzyżowaniu drogi do Jasiowa. Droga prowadzi w dół i przecina dolinę Bobrzy prowadzi przez Jasiów. Po przebyciu około kilometra wśród lasu, skręcamy na lewo i w odległości ok. 50 m od skrzyżowania przed laty można było oglądać zabytkowy dąb, zwany "Kapitanem", który do chwili ścięcia liczył 300 lat. Lasy, w których się znaleźliśmy położone są na wzniesieniu 300 – 400 metrów nad poziomem morza i są częścią dawnej puszczy świętokrzyskiej. Pięknym przykładem pierwotnej puszczy o drzewostanie mieszanym z bogatym runem jest rezerwat Świnia Góra o pow. 51 hektarów - taki opis znajdziemy z kolei na stronie internetowej gminy Zagnańsk.

Czytaj również:

Kielce Radio ESKA Google News
Świętokrzyskie. W Nowej Słupi powstanie Centrum Edukacyjne
QUIZ. Jak dobrze znasz Końskie? Sprawdź co wiesz o historii miasta, znanych osobach i miejscach?
Pytanie 1 z 10
Jak nazywał się biskup krakowski, który w osadzie Końskie wybudował kościół w XIII wieku?