Turystyka

Magiczne miejsca w Świętokrzyskiem. Dąb Bartek w Zagnańsku to jeden z symboli regionu! Zobacz zdjęcia

2023-06-16 14:02

Jeśli planujecie zwiedzić najciekawsze zakątki ziemi świętokrzyskiej, koniecznie musicie zobaczyć Dęba Bartka w podkieleckim Zagnańsku. Jaka jest jego historia?

Bartek to "staruszek", liczy sobie około tysiąc lat. Znajduje się w Zagnańsku, przy ulicy Turystycznej, miedzy trasami krajowymi S7 i K74, przy drodze wojewódzkiej numer 750. Położony w malowniczej, otoczonej lasami miejscowości. Rośnie nad rzeką Bobrzą. To symbol tych okolic, wiele osób słysząc o Zagnańsku od razu kojarzy Bartka.

Dąb Bartek w "pigułce"

  • Gatunek – dąb szypułkowy
  • Obwód pnia przy ziemi – 13,40 m
  • Obwód pnia na wysokości 1,30 m – 9,85 m
  • Średnica na wysokości 1,30m – 3,14 m
  • Wysokość – 30,0 m
  • Wiek około 1000 lat

Dąb Bartek - świadek historii

Przed wiekami w okolicach dębu robotnicy przerabiali rudę na żelazo.

- Nad Bobrzą już w XVII wieku przerabiano w kuźnicach rudę na żelazo. W pobliżu słychać było dudnienie kół wodnych, poruszających miechy kuźnic w Kaniowie, Jasiowie.W XVIII w. rósł na terenie wójtostwa Bartków - Adamów, którego ziemie sięgały od Szałasów po Goleniawy na południe (był też młyn zwany „Bartek”). Przywilej na dożywotnią dzierżawę tego folwarku otrzymał w 1773 roku kapitan Jan Olszewski i jego siostrzenica Antonina – późniejsza żona kapitana Konstantego Konarskiego. Konarscy zbudowali niedaleko dębu „Bartka” drewniany dworek i budynki gospodarcze (1790r.). W latach 20-tych XIX wieku w czarci dworku mieściła się kancelaria Nadleśnictwo Samsonów, a wieczysta dzierżawa Konarskich skończyła się w 1827 roku. Prawdopodobnie w tym czasie posadzono drzewa liściaste i modrzewie, tworzące dziś zabytkową aleję - czytamy w opisie Bartka na stronie internetowej gminy www.zagnansk.pl. 

Jak czytamy dalej, tradycja utrzymuje, że na konarach dębu zostało powieszonych dwóch powstańców z 1863 roku. Walka z Rosjanami odbyła się 10 czerwca 1863 roku w Bobrzy. Zginęło wówczas kilkunastu powstańców na terenie gminy Samsonów.

Dąb przez dziesięciolecia był "niemym świadkiem" wielu wydarzeń historycznych w tym miejscu.

Dąb Bartek pomnikiem przyrody

Jeszcze przed II wojną światową, w 1934 roku został uznany za najokazalsze drzewo w Polsce. Za pomnik przyrody został uznany w 1954 roku. Prawnie chronione są też drzewa rosnące wzdłuż alei.

- Większe prace konserwacyjne przy Bartku przeprowadzono w 1978 roku usunięto wówczas cementową plombę, zabezpieczając wnętrze środkami grzybobójczymi i bakteriobójczymi, wypełniając je drewnem sosnowym i jodłowym tzw. papierówką, uszczelniając szczeliny przed wnikaniem wody. Całość tak zabezpieczonej dziupli nakryto deskami i korą z innych dębów. Z drzew najwięcej uderzeń pioruna otrzymują dęby. Nie oszczędzały także sędziwego Bartka. Tracił też swe konary w czasie silnych wiatrów i burz. Uderzenie pioruna w 1991 roku zerwało z jego pnia dwa pasy kory i spowodowało zapalenie drewnianej plomby - wspomina serwis gminy Zagnańsk.

Dąb Bartek wymaga zabezpieczeń

Pod koniec minionego stulecia i na początku nowej ery służby wykonywały kolejne prace zabezpieczające Bartka. W 1998 roku założono odgromienie. W 2005 roku założono trzy dodatkowe podpory i nowe odgromienie. Kolejne podpory zostały wykonane we wrześniu 2011 roku.

Bartek niezmiennie cieszy swym widokiem pokolenia turystów. Oby jak najdłużej.

Poniżej sprawdź, gdzie znajduje się słynny Dąb i jak do niego dojechać.

Świętokrzyskie. Na planie filmu "Sami swoi. Początek" w Muzeum Wsi Kieleckiej