Spis treści
- Wyjątkowe smaki krówki opatowskiej
- Pokazy i warsztaty dla miłośników krówki
- Początki spółdzielni mleczarskich w Opatowie
- Nowy rozdział po wojnie
- Słynne, opatowskie smakołyki
- Od Opatowa do... Kanady
- Koniec skupu mleka, produkcja krówki trwa!
- Ważne daty dla Krówki Opatowskiej
- Od przedszkola po Uniwersytet Trzeciego Wieku
Opatów, podobnie jak prawie cały powiat, zachęca turystów różnymi atrakcjami. To miejsce na wschodzie województwa świętokrzyskiego nie tylko słynie z sadownictwa czy rolnictwa. Posiada wiele miejsc, które warto odwiedzić - często tych nieoczywistych, może mniej znanych. Na pewno jednym z najpopularniejszych produktów regionalnych jest Krówka Opatowska.
Wyjątkowe smaki krówki opatowskiej
Powstaje ona w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Opatowie. Dziś w stałej produkcji ma następujące smaki:
- kakaowy
- cynamonowy
- migdałowy
- miętowy
- piernikowy
- W maju 2021 roku połączono dwa regionalne produkty z województwa świętokrzyskiego i tak powstała Opatowska Krówka Mleczna ze śliwką szydłowską. W listopadzie 2024 Opatowska krówka mleczna” zdobyła statuetkę „EKOkryształ” na Targach EKOstyl 2024 w Bielsko Białej. Również w tym samym czasie została laureatką konkursu Pamiątka z Polski w kategorii Gastronomia - przypomina Grażyna Podczasi, specjalista do spraw marketingu i reklamy w Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Opatowie.
Aktualnie w Zarządzie Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej zasiadają: prezes Roman Marchewka oraz wiceprezes Anna Radosz. Zakład mieści się przy ulicy Sienkiewicza 42.
Pokazy i warsztaty dla miłośników krówki
Chętni, którzy chcą dowiedzieć się, jak powstaje krówka, mogą wziąć udział w specjalnych warsztatach. Składają się one z:
- pokazu multimedialnego,
- pokazu krojenia krówki,
- nauki pakowania (każdy uczestnik przy swoim stanowisku dostaje krówki do spakowania, to co spakuje zabiera do domu).
Chętni mogą wtedy zamówić słodki poczęstunek, zakupić krówki czy też inne pamiątki dotyczące spółdzielni.
Początki spółdzielni mleczarskich w Opatowie
Pierwszą spółdzielnią na ziemiach opatowskich była Włościańska Spółdzielnia Mleczarska, którą założono w 1903 roku.
W grupie organizatorów opatowskiej mleczarni był rejent opatowski Seweryn Horodyski, notariusz Stanisław Rawita Gano, Przybysław Polonowski oraz Franciszek Świerzyński, który po zawiązaniu się Spółdzielni Mleczarskiej przyjął stanowisko administratora. Do Spółki przystąpiło ok 30 ziemian z Bogusławic, Kaliszan, Pobroszyna, Podola, Bidzin, Gierczyc, Ublinka, Mydłowca.
Po ustanowieniu przez sejm Rzeczpospolitej Polskiej Prawa Spółdzielczego, w 1936 roku opatowska mleczarnia wystąpiła pod pełną nazwą „Mleczarnia Spółdzielcza” Opatów w Opatowie Kieleckim.
Nowy rozdział po wojnie
Po II wojnie światowej Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Opatowie rozpoczęła zupełnie nowy rozdział w działalności, wszystko organizowała i urządzała od podstaw. Wybrano Zarząd i Radę Nadzorczą Spółdzielni pod nazwą Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska Opatowianka w Opatowie. Prezesem został Wawrzyniec Redlich, jego zastępcą Stanisław Góra, a skarbnikiem Daniel Żółciak.
Od 1 stycznia 1951 roku Spółdzielnia zmieniła się w zakład państwowy. Zarząd i Radę zastąpiła dyrekcja. 13 marca 1957 roku ówczesny rząd podjął uchwałę o reaktywowaniu spółdzielczości mleczarskiej i zadanie to powierzył Centralnemu Związkowi Mleczarskiemu.
Słynne, opatowskie smakołyki
Pod koniec lat 80. zaczęła się modernizacja zakładu pod kątem wymogów ochrony środowiska. Od tego czasu rozpoczyna się technologiczny rozwój spółdzielni, za nim poszła wysoka jakość wyrobów. 30-40 lat temu, w okresie największego rozwoju w Spółdzielni pracowało około 140 osób. Największą popularnością cieszyły się wówczas:
- wysokiej jakości mleka,
- śmietany,
- sery twarogowe,
- jogurty,
- twarożek opatowski „grani”,
- kefiry,
- sery twarde,
- pieczywo.
W 1992 roku Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Opatowie przejęła od upadającej Spółdzielni Pracy Przemysłu Spożywczego Zakład Cukierniczy przy ul. Leszka Czarnego w Opatowie, który od 1980 roku produkował cukierki „Krówki Opatowskie”.
Od Opatowa do... Kanady
Krówki produkowane w Opatowie tradycyjną, ręczną, niezmienioną metodą (opracowaną na podstawie wewnętrznej normy branżowej z 1982 r.) stały się szlagierem na rynku krajowym i za granicą. Krówkę Opatowską znali smakosze z różnych części Polski, ale również ze Słowacji, Czech, Węgier, Niemiec, Francji i nawet Kanady.
W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych minionego stulecia Spółdzielnia otrzymała wiele nagród m.in.: „Godło Promocyjne Agro Polska”, „Zdrowa Żywność Atestowana”, „Złota Firma 99”, „Krajowy Produkt Przyszłością Polski”, „Wyśmienity Produkt Ziemi Sandomierskiej”.
Koniec skupu mleka, produkcja krówki trwa!
- W 2007 roku OSM w Opatowie, tak jak większość małych mleczarni w Polsce zaprzestała skupu i przetwarzania mleka. W dalszym ciągu jednak produkuje niezmienioną od ponad 30 lat ręczną metodą, znane w całej Polsce Krówki Opatowskie! Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Opatowie utrzymuje tradycyjną linię technologiczną w Zakładzie Cukierniczym i zarazem najwyższej jakości produkt. Sięga po liczne nagrody i certyfikatami - zauważa Grażyna Podczasi.
Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska jako producent Krówki Opatowskiej od 2010 roku była członkiem Sieci Regionalnego Dziedzictwa Kulinarnego – potwierdzającej jakość tradycyjnej żywności, która promuje tradycje regionu.
Ważne daty dla Krówki Opatowskiej
2011: Krówka Opatowska została wpisana na Listę Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii wyroby piekarnicze i cukiernicze.
2015: została wyróżniona została tytułem Jakość Tradycja.
2014: OSM utworzyła w pomieszczeniach dawnej Mleczarni przy ul. Sienkiewicza 42 w Opatowie kawiarnię. Właśnie tam odbywają się warsztaty z ręcznej technologii produkcji Krówki Opatowskiej. Na ten cel pozyskała pieniądze z Programu Góry Świętokrzyskie naszą przyszłością – ze szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.
Od przedszkola po Uniwersytet Trzeciego Wieku
„Krówkarenka” – Kawiarenka Krówki Opatowskiej otwarta została w czerwcu 2015 roku. Do dziś warsztaty cieszą się dużym zainteresowaniem. Prowadzi je nasza rozmówczyni - Grażyna Podczasi. Jak wyglądają zajęcia? Zobaczcie na zdjęciu poniżej.
- Można tu zobaczyć proces technologiczny powstawania cukierków krówek, poznać jej historię oraz samemu spróbować swoich sił w pakowaniu (zawijaniu) naszych wyrobów. W warsztatach „krówkowych” świetnie odnajdują się zarówno maluchy powyżej trzech lat jak i seniorzy, wśród których nie brakuje słuchaczy Uniwersytetu III wieku. Przyjeżdżają do nas goście z całej Polski, ale też na przykład ze Słowacji, Czech, Ukrainy, Węgier, Niemiec i Anglii - wylicza specjalistka do spraw marketingu w zakładzie produkującym Krówkę Opatowską.
i
